<<<صفحه اول صفحه دوم صفحه سوم>>>
مواردی که برای حفاظت از ECU نباید انجام دهید:
1 – جدا کردن کابل باطری هنگامی که خودرو روشن است:
همانطور که میدانید ولتاژ تولیدی دینام حدود 14 ولت است اما باید دانست که این ولتاژ، ولتاژ متوسط تولیدی دینام است. پیک تولید ولتاژ دینام بر حسب دور موتور و بار گرفته شده از دینام، متغیر بوده و گاهی اوقات به 16 ولت نیز میرسد. در حالت عادی که کابلهای باطری متصل است این نوسان به خاطر خاصیت خازنی باطری تعدیل میشود اما اگر کابل باطری در هنگام روشن بودن خودرو باز شود، این نوسانات میتواند بر روی قسمتهای حساس خودرو (کلیه کنترل یونیتهای الکترونیکی) تاثیر نامطلوب داشته باشد. حداکثر قدرت تحمل نوسان ولتاژی این قطعه به طور استاندارد 16 ولت است. اگر هنگامی که خودرو روشن است کابل باطری را جدا کنیم به طور حتم ریسک سوختن ECU وجود دارد! طبیعی است که با توجه به قیمت زیاد آن، این کار عاقلانه به نظر نمیرسد.
2- امتحان جرقه از روی وایر شمع با اتصال آن به بدنه:
وقتی سر شمعها را میکشید و برای امتحان برق ارسالی به سر شمع ها توسط وایر مربوطه به بدنه جرقه ایجاد میکنید، ممکن است که مقدار جریان نابهنگام غیر قابل کنترلی را در ثانویه کویل ایجاد کنید. برق ثانویه کویل با برق سیم پیچ اولیه آن دارای تاثیر متقابل هستند. سیم پیچ اولیه کویل نیز برق خود را مستقیمآ از ECU میگیرد. این کار ممکن است موجب ایجاد نوسانات برق در شبکه برق خودرو و اسیب رسیدن به قسمتهای حساس به خصوص ECU شود. در صورت تمایل به چک کردن برق سر شمعها از یک شمع فیلرگیری شده یدک استفاده کنید تا میزان جریان دهی ثانویه کویل تحت کنترل باشد.
3 – آب زدن به ECU:
اگر پشت جعبه این قطعه را باز کنید خواهید دید که برای جلوگیری از نفوذ آب؛ قسمت فیبر مدار چاپی و حتی پینهای داخلی با مادهای موم مانند پوشیده شده اما در هر صورت پینهای نری خارجی سوکت ECU بدون محافظ هستند و خیس شدن آنها موجب اتصال کوتاه خارجی شده و ممکن است به احتمال بالا به ECU آسیب برسد.
4 – دست زدن به پین های ECU:
یکی از مواردی که اغلب با آن ناآشنا بوده و یا مورد غفلت قرار میگیرد دست زدن به پینهای ECU است که به دلیل ریسک الکتریسیته ساکن بدن میتواند موجب آسیب زدنهای جدی به آن شود. الکتریسیته بدن گاهی اوقات تا هزارها ولت میتواند بالا برود.
اصول کارکرد ECU
ECU براساس سنسورهایی که بدان متصل است شرایط کار موتور را بررسی کرده و فرامین مناسب را برای انژکتورها وشمع ها ارسال میکند. چون دینامیک خودرو بسیار پیچیده وغیرخطی میباشد، طراحان ECU، جداولی را به نامmap داخل حافظهECU میریزند که درآن مقدار پاشش سوخت و زاویه آوانس درهردور و بارموتورمشخص شده است. هرچه دقت این جداول بیشتر باشد، دقت عملکردECU بیشترخواهد بود.
باید توجه داشت مقادیر این جدولها وابستگی مستقیمی به پارامترهای جغرافیایی موتور، نظیرفشار ودمای هوا دارد.
تمامی قطعات الکترونیکی خودرو ، دارای یک خروجی هستند که در صورت عیوب احتمالی سیگنالی به کنترل کننده مرکزی یا ECU ارسال می کند. قطعه ECU پس از دریافت سیگنال خطا ، آن را در قالب کد های خطا یا DTS به دستگاه عیب یاب گزارش می کند و همزمان چراغ عیب یاب را برای آگاهی راننده روشن می کند. کدهای خطا به پردازنده مرکزی ecu گزارش می شوند و همچنین گزارشات به دستگاه عیب یاب ارائه می شود و تعمیر کار به راحتی می تواند عیب خودرو را مشاهده کند.
یکی از راه حل های تعمیر خودرو به وسیله ecu
بحث روز ECU خودروها ، تیونینگ است که به طور کلی به دو روش صورت می پذیرد :
1 . خواندن دیتای ECU(map) و بارگذاری اطلاعات جدید که شرکت های بسیاری در این زمینه پژوهش نموده اند از جمله :Eurochip، Chip Tuning، Tech TV، Autospeed ، … .یکی از اشکالات این روش وابستگی زیاد به ساختار ECU است و با پیچیده شدن سخت افزار ECU امکان خواندن و تغییر دیتاهای آن مشکل و گاهی غیرممکن می شود. تنها راه حل ارائه نحوه دسترسی به اطلاعات از طرف شرکت سازنده ECU می باشد.
2 . اضافه کردن یک سخت افزار جانبی به ECU جهت تغییر پارامترهای ECU است. گرچه این روش مقرون به صرفه نیست اما وابسته به نوعECU هم نیست .یکی از شرکتهایی که در این زمینه فعال است، شرکتDastek است. شرکتی که در آفریقای جنوبی قرار دارد و با پرسنلی در حدود ۳۰ نفر موفقیت چشمگیری را کسب نموده است. نام محصول شرکتDastek ، UNICHIP است.
اصول عملکرد UNICHIP چنین است که سنسورهای اصلی در یک موتور انژکتوری (MAP, RPM) را خوانده و سپس با توجه به نقطه کار موتور، مقادیری مجازی از این دو سنسور را به ECU اعمال میکند؛ چنان که رفتار ECU بهتر می شود.
آمارها نشان میدهد که موفقیت UNICHIP در این زمینه بسیار بالا بوده است: از هر ۴۰۰ خودرو، فقط یک خودرو ممکن است با UNICHIP بهینه نگردد، ۸۰%خودروهایی که در آفریقای جنوبی استفاده میشوند، UNICHIP را در خودروهای خود نصب کردهاند، UNICHIP بر روی بیش از ۳۲۰ مدل موتور از خودروسازان بزرگ دنیا پیاده سازی گردیده است.
ایسیو چه خودروهایی تعمیر میشود ؟
بسیاری از دوستان این سوال را می پرسند که چه ایسیوهایی یا چه ماشینهایی تعمیر می شود:
تعمیرات ECU به مدل خودرو یا نوع خودرو که پراید باشد یا 405 یا به طورکلی سایپا یا ایران خودرو و یا خارجی و داخلی بستگی ندارد بلکه بستگی به نوع ECU استفاده شده در خودروها رادارد عموما” در خودرو ها از چند مدل استفاده بسیار زیادی شده است که میتوان آنها را به چند دسته تقسیم نمود.البته تمرکز بر روی ایسیوهای استفاده شده در خودروهای داخل ایران میباشد.
انواع ECU
در حال حاضر 4 مدل ECU بر روی اکثر خودروهای داخلی و خارجی قرار گرفته اند MAGNETI MARELI-SL96-S2000-SIEMENS-BOSCH
ایسیو مگنتی مارلی از شرکت ایتالیایی هست که درایران درسال 81 بر روی تعداد اندکی پژو پارس نصب گردید(در حدود 50 دستگاه )
ایسیو SL96 که از کارخانه ساژم فرانسه می باشد و از سال 82 تا 83 بر روی ماشینهای ایران خودروپیکان ، آردی ، 405 ، سمند بجز 206 نصب گردیده بود.
از همین کارخانه SAGEM خانواده S با مدلهای متفاوت دیگری بر روی خودرو ها قرار گرفت که به شرح زیر می باشد
S2000.10 خودرو پژو405 پژو پارس سمندمعمولي
S2000.11 .پيكان وانت پيكان آردي روا ,
S2000.3E پژو 206
S2000.3F پژو 206
S2000.35 پژو 206
S2000. PL4
S2000. JCI
پژو 206S2000. J34
پژو 206S2000. J35
S3000 نصب بر روی خودروی مگان
این موارد نمونه هایی هستند که در ایران برروی خودروها قرار گرفتند و مدلهای دیگر را میتوان در خودروهای خارجی جستجو نمود.
نوع دیگر ایسیوهای استفاده شده در خودروها ایسیو زیمنس SEMENS میباشد که کشورهایی مثل آلمان ،کره و بالاخره چین تولید کننده آن می باشند که بطور خلاصه برروی خودروهای داخلی زیر نصب گردیده اند
SEMENS CI1 پيكان وانت و پرايد
SEMENS CI2 پرايد.روا
SEMENS CI3 روا
SEMENS CI4 ايموبيلايزر سمند. پرايد
SEMENS CI5ايموبيلايزر سورن . LX
SEMENS CI6
SEMENS CI7
SEMENS
خودرو لوگان (L90) , خودروهای هیوندا و کیا و دیگر خودروها
و در نهایت از پرکاربرد ترین ایسیو در اکثر خودروهای دنیا ایسیو بوشBOSCH می باشد که خودروهایی همچون بنز بی ام دبلیو آئودی و دیگر خودروها از آن استفاده می کنند.
در زیر نام چند مدل ECU که در داخل کشور استفاده می شود ومشخصات آنها را برای شما قید شده است.
BOSCH MP 5.2 . زانتيا 2000
BOSCH MP 7.3 . زانتيا 1800
BOSCH ME 7.4.4 پژو206. پارس
BOSCH. 7.4.5 پژو 206SD
BOSCH 7.4.9
BOSCH 7.4.11
BOSCH 7.9.7.1
و ….
نکته 1:
قابل توجه برای شما این است که وقتی کسی توانایی تعمیر یک نمونه ECU SL96 یا Sagem s-2000 را پیدا میکند فرقی نمیکند که اینECU برای چه خودرویی استفاده شده باشد این ECU می تواند برروی خودرو پیکان RD سمند 405 پرشیا ویا هر خودرو دیگری باشد. برد آنها شبیه یکدیگر بوده (95./.) و فقط از لحاظ برنامه ریزی های Ic ها و یا شکل با همدیگر تفاوت دارند .
نکته2 :
وقتی که ما قدرت تعمیر ECU -S2000 را پیدا می کنیم این ECU به شماره های متفاوتی که برروی ECU قید شده وجود دارد .
مثال : S200010-S200011-S2000 3E-S2000 3f -S2000 35-S2000 -Pl4
تمام این Ecu ها یی که نام بردیم یکی هستند که بر روی اکثر خودروهای ایران خودرو و سایپا از آنها استفاده می شده پس وقتی که شما تعمیرات ECU S2000 را فرا گرفتید یعنی تمام ECU های که S2000 هستند را بدون توجه به نوع خودرو قادر به تعمیر آنها هستید .
به طور مثال 11- S2000 بر روی خودرو های پیکان ، سمند ، Rd و …
S2000 3E,3F,35,Pl4 برای خودرو های 206 و…… دیگر خودرو ها قرار دارد .
ادامه مبحث اصول کارکرد ECU
ECU GAZ
بعد از ورود سیستم های گاز سوزبه صنعت خودروی ایران ایسیوهای گاز نیز به جمع خرابی های ایسیو پیوست که در این میان میتوان به موارد زیر اشاره نمود که ایسوهای زیمنس بایفیول پرمصرف ترین آنها است.
KIA-500
LANDI LC01
SAGEM j35
SIEMENS GAZ
SIEMENS BIFULE
VALEO SAX 500
نقشه خوانی و ارتباط خارجی ECU:
با توجه به اینکه بعضی از قسمتهای تعمیرات ECU ارتباط زیادی به پایه های خروجی و نحوه ارتباط قطعات سیستم انژکتور ،مدار ایموبلایزر و دیگر قسمتها به ECU دارد در این بخش از آموزش به نقشه خوانی ،کد یابی قطعات و خطاها ،تحلیل شماتیک سیستم انژکتور( بطور خلاصه ومختصر) در حالات موتور خاموش ،روشن و دیگر موارد پرداخته می شود.
نقشه خوانی و ارتباط داخلی ECU:
بعد از قسمت شماتیک خارجی دراین قسمت به نقشه خوانی داخلی ECU و نحوه ارتباط قطعات داخلی با پایه های ECU ، خروجی آی سی ها و ترانزیستور ها می پردازیم.
آشنائی با وسائل مورد نیاز :ECU
در این قسمت آموزش کارکرد صحیح با وسائل مورد نیاز برای تعمیرات همچون تنظیمات دما و هوای بولوور (هویه هوا گرم) ،آموزش نصب و کار با پروگرامر ، و نحوه استفاده دیگر وسائل آشنا می شوید
آموزش نحوه برداشت رزین یا موم پشت ECU و باز وبست قطعات الکترونیکی از روی برد ECU مانند آی سی ها ،ترانزیستورها، مقاومت و غیره
باز و بست درب پشت ECU ها به دو مدل پیچ و چسب تقسیم می شوند مدل پیچی مثل S2000-SL96 و مدل چسب مثل زیمنس و بوش که در آموزش با هر دو روش آشنا می شوید.بعد ازباز وبست درب ECU مدارات داخل ECU نیز به دو مدل با رزین یا همان موم و بدون رزین تقسیم می شود.ECU های زیمنس و بوش بدون رزین هستند یعنی وقتی درب ECU را باز می کنید قطعات قابل دید هستند اما در مدلهای S2000 –SL96 لایه ای از رزین روی قطعات پوشانده شده که باید آنها را ابتدا از روی برد بردارید تا قطعات الکترونیکی برای شما قابل مشاهده باشد و همچنین با لحیم کاری و نحوه برداشت قطعات مثل آی سی ها ،ترانزیستورها و غیره از روی برد بوسیله هویه هوا گرم یا هویه معمولی در این قسمت به شما آموزش داده می شود.
آشنائی با انواع آی سی های فلش و ایپرام:
آی سی های مورد استفاده در ECU به سه مدل تقسیم می شوند.
· آی سی های معمولی :
این آی سی ها بدون برنامه ریزی و فقط تعویضی هستند .به این معنی که از طرف کارخانه سازنده فقط به منظور خاصی در مدار ساخته شده است و در صورت سوختن فقط آنها را تعویض می کنیم.
· آی سی های ایپرام:EEPRAM
این آی سی ها دارای حافظه دائم هستند و مقداری اطلاعات یا همان برنامه ای را که برنامه نویس برای آی سی می نویسد را درون خود جای می دهد .این آی سی ها به دو صورت خراب می شوند .یا برنامه داخلی آنها دچار اختلال می شود که با برنامه ریزی مجدد کار کرد آی سی به حالت اولیه باز می گردد و یا اینکه آی سی می سوزد .در صورت سوختن آی سی ابتدا آی سی را باید تهیه و از آنجائی که آی سی ها بصورت خام یا بدون برنامه ریزی هستند آنها را برنامه ریزی و سپس استفاده می نمائیم.
· آی سی های فلش :FLASH
این آی سی ها نیز دارای حافظه موقت و دائم هستند و حجم اطلاعات و سرعت بالاتری نسبت به آی سی های ایپرام دارند
آشنائی با عیوب نرم افزاری :
عیب های ECU به دو بخش نرم افزاری و سخت افزاری تقسیم می شود.موارد بسیاری از عیوب در ECU ها مربوط به آی سی های میکرو ،فلش و ایپرام می باشد که قبل از هرگونه عملیات تعمیر،ابتدا به رفع عیوب نرم افزار ی می پردازیم . این عیوب ممکن است از برنامه و گاهی نیز از آی سی می باشد.
آشنائی با عیوب سخت افزاری :
قطعات سیستم انژکتور مثل استپ موتور ،اکسیژن سنسور،انژکتورها،دور موتور، سنسور مپ و مت ،کوئیل دوبل ،فن ،پمپ بنزین و دیگر قطعات را در نظر بگیرید این قطعات توسط ECU کنترل می شوند بیشتر این قطعات توسط آی سی مربوط به خود و تعدادی با ترانزیستور ،خازن ،مقاومت ودیود کنترل می شوند.در صورت سوختن این قطعات کنترل بخشهای مربوط به آن از کار افتاده و خطای دائم در سیستم بوجود می آید که نشانه خرابی ECU می باشد و با تعویض این آی سی ها یا قطعات دیگر مشکل بر طرف می گردد.به طور مثال یک آی سی ، کنترل انژکتور ها را در اختیار دارد در صورت خرابی آی سی ،خطاهای عدم پاشش یا پاشش دائم در یک یا 4 انژکتور را داریم .
آشنائی با عیوب سخت افزاری 2:
تمامی خطاها در انواع ECU ها شبیه به هم هستند اما آی سی مربوط به هر ECU یا قطعات دیگر تفاوت ظاهری دارند.مثلا” در ECU SL96 آی سی استپ موتور با یک شماره آی سی و در ECU S2000 یا SIEMENS و BOSCH با یک شماره و شکل دیگری می باشد.البته در بعضی ECU ها ممکن خطائی وجود داشته باشد که در ECU های دیگر آن خطا را نداشته باشیم.بطور مثال خطای موتور دریچه گاز فقط در ECU های خودرو هائی که موتور دریچه گاز دارند وجود دارد.همچنین درشاخه های مدل S2000 مانند 10-11-3E-3F-35اکثر آی سی ها شبیه به هم اما درنقاط مختلف ECU قرار دارند
عمده خطاهای ECU که قابلیت تعمیر دارند را می توان به شکل زیر عنوان نمود
استپ موتور
مپ سنسور
مت سنسور
پتانسیومتر دریچه گاز
گرم کن دریچه گاز
موتور دریچه گاز
پمپ بنزین
انژکتور ها
کوئیل های دوبل
اکسیژن سنسوربالا
اکسیژن سنسورپائین
ناک سنسور
شیر برقی کنیستر
مهره آب
فن ها
رگولاتور ولتاژهای داخلی و خارجی
فعال کننده رله اصلی دوبل
فعال کننده رله دوم دوبل
سنسور دور موتور
رله قطع کن کولر
خروجی چراغ چک
ارتباط دیاگ با ECU
شبکه ارتباطی کن CAN
و دیگر خطاهای ایجاد شده در ECU
موارد دیگر تعمیرات ECU :
کت آف CUT OFF
در بیشتر خودروها بدلیل کاهش آلودگی هوا دور موتور از یک حد مجاز افزایش نمی یابد با تغییر کوچکی در یکی از قطعات ECU دور موتور تا حد 10تا20 درصد حالت اولیه افزایش می یابد و دیگر خودرو در دورموتور 5500 یا 6500 به حالت خاموشی نمیرود.
تبدیل ECU :
بعضی از ECU ها که مدل یکسانی دارند را می توان با تغییر در برنامه ، آن را برای یک خودرو دیگر قرار داد.اگر چه کلیه عیب یاب ها این کار را به راحتی انجام می دهند اما افرادی که وسائل تعمیرات ECU راداشته باشند می توانند بدون هیچ مشکلی این کار را انجام دهند.بطور مثال ECU SL96 که برای خودرو 405 است را می توان به RD یا پیکان تبدیل نمود.این نکته شایان ذکر است که در طول یک سال شاید 1 یا 2 ECU برای تبدیل به شما مراجعه نماید.این تکنیک زمانی اهمیت داشت که بعضی از ECU ها مانند VALEO 206 گران بود به همین خاطر ECU خودروی پراید را با تغییرات برای 206 استفاده می نمودند.اما اکنون این تکنیک کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
تغییر دمای آب:
در خودروها با توجه به منطقه آب و هوائی در دمای 95 درجه فن آنها به کار می افتد که این دما از دید صاحب خودرو بالا می باشد به همین خاطر دوست دارند که در دمای پائین تر فن خودرو به کار افتد.
به دلیل جلوگیری از حجیم شدن صفحه و برای راحتی بازدیدکنندگان ادامه مطالب در صفحه زیر گذاشته شده است