<<<صفحه نهم صفحه دهم صفحه یازدهم>>>
ادامه مبحث لرزش فرمان خودرو؛ مشکلات زیروبند و دلایل آن
تاریخ انتشار:95/04/29
7. چرخهای جلو در سرعتهای زیاد ناپایدار است (لرزش در سرعت زیاد):
o چرخها نامتعادل است (چرخها را بالانس کنید)
o چرخها به مقدار زیاد از حالت دایرهای خارج شده (در صورت اشکال تعویض شود)
o معیوب بودن کمک فنر (تعمیر و یا تعویض کنید)
10. پس زدن فرمان:
o فشار باد تایر کم یا نامساوی است (تایرها را تا فشار باد صحیح تنظیم کنید)
o افت کردن فنرها (محکم کردن اتصالات – تعویض – تعمیر)
o معیوب بودن کمک فنرها (تعمیر و یا تعویض)
o لقی اهرمبندی (تنظیم مجدد – تعویض قطعات خورد شده)
o لقی در دنده فرمان (تنظیم مجدد – تعویض قطعات خورد شده)
11.تایرها در سر پیچها صدا تولید میکنند:
o زیاد بودن سرعت (پیچها را با سرعت کمتری دور بزنید)
o کم یا نامساوی بودن فشار باد تایرها (تایرها را تا فشار صحیح باد کنید)
o زوایای چرخ میزان نیست (آزمایش و تنظیم کنید)
12. رانندگی خشن و سخت:
o زیاد بودن فشار باد تایرها (فشار باد چرخها را تا میزان صحیح کاهش دهید)
o معیوب بودن کمک فنرها (تعمیر یا تعویض کنید)
13. ساییدگی نادرست تایرها:
o ساییدگی دو کناره سطح تماس تایر در اثر کمی فشار باد (تنظیم فشار باد تایرها)
o ساییدگی وسط سطح تماس در اثر زیادی فشار باد (تایرها را تا فشار صحیح باد کنید)
o ساییدگی یکی از کنارههای سطح تماس در اثر زیاد بودن بیش از حد کمبر (زاویه کمبر را تنظیم کنید)
o ساییدگی لبهدار ناشی از تواین یا تواوت بیش از حد در سر پیچها (تواین یا تواوت را در سر پیچها تنظیم کنید – پیچها را با سرعت کمتری دور بزنید)
o ساییدگی گوشه ناشی از سرعت زیاد در سر پیچها (ترمزها را میزان کنید – زوایای چرخ را میزان کنید)
o ساییدگی غیر یکنواخت یا موضعی ناشی از علل مکانیکی (چرخها را میزان کنید – اهرمها را تنظیم کنید)
o ساییدگی سریع ناشی از سرعت زیاد (برای ازدیاد عمر تایر با سرعت کمتر برانید)
ادامه مبحث لرزش فرمان خودرو؛ مشکلات زیروبند و دلایل آن
تاریخ انتشار:95/05/10
14. کج شدن خودرو در سر پیچها:
o لق بودن میله تعادل دهنده (محکم کنید)
o افت فنر یا ضعیف بودن فنر (تعمیر و یا تعویض کنید)
o صحیح نبودن کستر (تنظیم کنید)
15. شکستن فنر:
o زیاد بودن بار خودرو (از زیاد بار کردن خودرو خودداری کنید)
o لق بودن سنتر بولت یا مهره کرپیهای یو شکل (مهره را محکم کنید)
o معیوب بودن کنک فنر (تعمیر و یا تعویض کنید)
o سفت بودن گوشوارهی فنر (آنرا آزاد کنید و یا تعویض کنید)
16. ضعیف بودن فنر:
o شکستگی فنر برگی (آنرا تعویض کنید)
o ضعیف بودن کمک فنر (آنرا تعویض کنید)
o کوتاه شدن فنر مارپیچی (واشر بالایی اضافه کنید)
o معیوب بودن کمک فنر (تعمیر و یا تعویض کنید)
سيستم فرمان (steering system)
تاریخ انتشار:95/05/13
امروزه پيشرفتهاي علمي و فني در تمام زمينه ها تحقق يافته و اين امر شامل صنايع خودرو سازي و صنايع وابسته نيز شده است. يكي از اين صنايع و اجزاي وابسته ، قسمت فرمان خودرو است كه وظيفه خطير هدايت خودرو از طريق آن انجام میشود. براي تغيير مسير خودرو از سيستم فرمان استفاده ميشود. لذا مجموعه ي تشكيل دهنده ي اين سيستم نقش مهمي در خودرو به عهده دارد. معمول ترين اين سيستمها سیستم دنده شانه ای سیستم دنده شانه ایRackوپینیون(pinion)است. بطوري كه پينيون حرکت دورانی داشته و دنده شانه اي حركت خطي انجام مي دهد. در اين حال پينيون حركت دوراني غربيلک فرمان را به دنده شانه اي انتقال داده ، دنده شانه اي نيز حركت خطي را از طريق مفصلها به چرخهاي خودرو انتقال ميدهد. نحوه تبديل حركت دوراني به حركت خطي در سيستم فرمان (Rack & Pinion) است . در شكل زیر نشان داده شده است.
سير تكامل سيستم فرمان
يكي ازپارامتر هاي موثر در انتخاب نوع خودرو در كشورهاي توسعه يافته ،راحتي چرخش غربيلك فرمان آن خودرو ميباشد . اين موضوع سازندگان خودرو را بر آن داشته است كه جهت تسهيل در چرخش فرمان و به تبع آن كاهش خستگي راننده و همچنين افزايش ايمني با فراهم كردن كنترل بهتر در جاده هاي خشن، يك سيستم هيدرولكي به قسمت مكانيكي اضافه نمايند .
معمولا اين سيستم جانبي به صورت كمكي(Assisted) عمل ميكند. يعني وظيفه ي اصلي به عهده ي قسمت مكانيكي است.
معمولا اجزاء زير به قسمت مكانيكي فرمان اضافه ميشود تا هيدروليكي گردد:
1. پمپ هيدروليك با مخزن روغن و چرخ تسمه (Pulley)
شيرهاي كنترل (Valve)
لوله هاي رابط (Tube)
سيلندر (Cylinder)
تسمه (Belt)
سيستم هيدروليكي فرمان جهت ايفاي نقش از موتور خودرو استفاده مي كند . بنابر اين از بازده موتور كمي مي كاهد ، همچنين مصرف انرژي بيشتري را باعث مي گردد. علاوه بر آن ، سيستم هيدروليك بصورت مركز آزاد (Open – Center) عمل مي كند . يعني حتي در زمانهايي كه خودرو بصورت مستقيم در حال حركت بوده و هيچ انحرافي انجام نمي دهد ، باز هم اين سيستم عمل مي كند. اين موارد سازندگان فرمان خودرو را بر آن داشت تا به دنبال سيستمهاي بهتر ومفيد تري گشته ، يا آنها را جايگزن هيدروليكي نمايند يا سيستم هيدروليكي را بهبود بخشند .
يكي از سيستمهاي ارائه شده در سال هاي اخير فرمان الكتروهيدروليكي (EHPS) است كه در آن به جاي استفاده از موتور خودرو يك موتور الكتريكي به پمپ هيدروليك اضافه ميشود و در نتيجه فرمان از موتور خودرو مستقل مي گردد. شكل زير يك سيستم فرمان الكتروهيدروليكي را نشان مي دهد. در اين نوع فرمان هر چند مسئله مستقل بودن از موتور خودرو تحقق يافته است ولي مشكل دائمي بودن عمل كرد سيستم هيدروليكي يعني حالت مركز آزاد(Open-Center) هنوز پا بر جاست.
بعبارت ديگر بايد حالتي تعبيه نمود كه زماني كه چرخشي به فرمان وارد ميشود سيستم عمل كند،نه همه ي زمانها.
سيستم فرمان (steering system)
تاریخ انتشار:95/05/20
فرمانهاي الكتريكي (EPS)
اين نوع فرمان مشابه هيدروليكي آن عمل ميكند ولي از لحاظ ساختار متفاوت بوده و داراي مزاياي زيادي نسبت به نوع هيدروليك است. اين سيستم دراواسط دهه 1970 براي اولين بار مطرح گرديد اما ساخت و كاربرد عملي آن از سال 1993 شروع گرديد . در اين فرمان مشكل دائمي عملكرد سيستم كمكي فرمان حل شده است، يعني سيستم الكتريكي زماني عمل ميكند كه چرخشي در فرمان بوجود آيد بعبارت ديگر گشتاوري موجود باشد. فرمان الكتريكي از سه قسمت اساسي زير تشكيل شده است كه به سيستم فرمان مكانيكي (R&P) اضافه مي شود :
1. سنسور گشتاور (Torque Sensor)
2. موتور با جريان مستقيم DC (DC Brushless Motor)
3. واحد كنترل الكترونيكي يا ECU (Electronic Control Unit)
سه قسمت ياد شده ميتوانند در يك محفظه (Housing) يا جداگانه قرارگيرند. تا به سيستم هيدروليكي فرمان جهت ايفاي نقش از موتور خودرو استفاده ميكند . بنابر اين از بازده موتور كمي مي كاهد ، همچنين مصرف انرژي بيشتري را باعث مي گردد. علاوه بر آن ، سيستم هيدروليك بصورت مركز آزاد ( Open – Center) عمل ميكند . يعني حتي در زمانهايي كه خودرو بصورت مستقيم در حال حركت بوده و هيچ
انحرافي انجام نمي دهد ، باز هم اين سيستم عمل مي كند. اين موارد سازندگان فرمان خودرو را بر آن داشت دنبال سيستمهاي بهتر ومفيد تري گشته ، يا آنها را جايگزن هيدروليكي نمايند يا سيستم هيدروليكي را بهبود بخشند .يكي از سيستمهاي ارائه شده در سال هاي اخير فرمان الكتروهيدروليكي (EPS) است كه در آن به جاي استفاده از موتور خودرو يك موتور الكتريكي به پمپ هيدروليك اضافه مي شودو در نتيجه فرمان از موتور خودرو مستقل مي گردد. شكل زير يك سيستم فرمان الكترو هيدروليكي را نشان مي دهد. در اين نوع فرمان هر چند مسئله مستقل بودن از موتور خودروتحقق يافته است ولي مشكل دائمي بودن عمل كرد سيستم هيدروليكي يعني حالت مركز آزاد (Open-Center) هنوز پا بر جاست.به عبارت ديگر بايد حالتي تعبيه نمود كه زماني كه چرخشي به فرمان وارد ميشود سيستم عمل كند نه همه ي زمانها.
درشکل زیر شما می توانید اجزا وقسمت های مختلف یک فرمان هیدرولیکی را ببینید.
طرزكار:
سيستم EPS به اين صورت عمل مي كند كه ابتدا سنسورگشتاور وارده از غربيلك فرمان را حس نموده ،آن رابه صورت سيگنال يا سيگنالهايي به قسمت ميكروكنترلر(ESU) ارسال ميكند . ميكروكنترلر علاوه بر اين سيگنال ، سيگنالي نيز از سرعت خودرو دريافت مي كند ، آنگاه اين دو را پردازش نموده ، دستور العمل لازم را به قسمت موتور DC اعمال مينمايد تا به صورت كمكي (Assisted) سيستم فرمان مكانيكي را تحت تاثير قرار دهد.بنابراين دستور العملهاي ECU به موتور Brushless تابعي از خروجي سنسور و سرعت خودرو است . اين يعني سرعت در عملكرد EPS موثر بوده و اين به منظور ايمني بيشتر خودرو است . يعني بيشترين عملكرد در سرعتهاي پايين و كمتزين عملكرد آن در سرعتهاي بالاي خودرو است
ادامه مبحث سيستم فرمان (steering system)
تاریخ انتشار:95/05/25
محل نصب :EPS
فرمان الكتريكي در سه حالت مختلف متواند بر روي قسمت مكانيكي نصب شود
الف)- نصب بر روي ستون(Column) فرمان : در اين روش مجموعه سنسورها ، موتور DC و قسمت ECU
بطور مجتمع در يك محفظه مستقر شده وبر روي ستون فرمان (Steering- Column) نصب مي شود. بنابراين عملكرد كمكي (Assisted) فرمان EPS به ستون فرمان اعمال مي گردد. اين روش در خودروهاي كوچك ، مخصوصا خودروهاي درون شهري كه راحتي فرمان فاكتور مهمي به ويژه در ترافيك هاي سنگين و پارك نمودن خودرو محسوب ميشود ، بكار مي رود. ستون فرمان با موتور الكتريكي DC توسط دنده حلزوني درگير هستند . لازم به ذکر است که گفته شود،در حال حاضر هیچ خودروی در ایران وجود ندارد که این نوع سیستم بر روی آن سوار باشد ، زیرا این سیستم هنوز مشکلاتی دارد، که بر طرف نشده است. و در جهان چند شرکت معتبروجود دارد ،که از این نوع فرمانها استفاده می کنند،که در صفحات بعد به آن می پردازیم.
ب)- نصب بر روي پينيون
در اين روش نيز مجموعه سنسورها ، موتور DC و قسمت ECU بطور مجتمع در يك محفظه قرارگرفته ولي بر روي پينيون نصب مي شوند. اين حالت براي خودروهاي نيمه سنگين مناسب بوده ، جايي كه راننده اين نوع خودروها در راحت ترين حالت ميتوانند خودرو را هدايت كنند.
ج)- نصب بر روي دنده شانه اي:
در اين روش هر سه قسمت EPS يعني سنسور ، موتور DC و ECU جدا از هم بر روي جعبه فرمان نصب
ميشوند . به اين صورت كه موتور DC و ECU بطور جدا از هم بر دنده شانه اي (Rack) قرار گرفته و سنسور-
ها نيز روي پينيون مستقر مي شوند . زيرا روي دنده شانها گشتاوري وجود ندارد كه سنسورها بتوانند آن را حس نمايند. اين حالت براي خودروهاي سنگين مناسب است . جايي كه نيروي زيادي بايد به دنده شانها اعمال شود.بنا براين نيروي كمكي ( Assisted) بطور مستقيم از موتور DC به دنده شانه اي Rack)) وارد ميگردد.
مزياي فرمان الكتريكي نسبت به فرمان هيدروليكي :
1. حذف پمپ هيدروليك (pump) وچرخ( pulley)
2. حذف شيرهاي كنترل(valve) و لوله هاي رابط
3. حذف تسمه ما بين پمپ هيدروليك وموتور اتومبيل(belt)
4. حذف جك هيدروليك(jack hydraulic) و روغن هيدروليك
5. وزن كم نسبت به هيدروليكي
6. تغييرات كمتردر قسمت مكانيكي فرمان هنگام طراحي فرمان الكتريكي نسبت به هيدروليك
7. عدم كمك (Assist) فرمان در هنگام عدم ورود گشتاور در فرمان الكتريكي ،به عبارت ديگر زماني كه انحرافي در فرمان داده شود ،قسمت الكتريكي وارد عمل ميگردد.
8 – فرمان الكتريكي به صورت Fail Safe است. چنانچه قسمت الكتريكي به دلايلي از كار افتد، قسمت مكانيكي فرمان ميتواند به كار ادامه دهد.
9 – مقداري انرژي مصرفي در فرمان الكتريكي ، حدود يك ششم انرژي مصرفي در فرمان هيدروليك است. به عبارت ديگر به مقدار85% در انرژي مصرفي از لحاظ فرمان الكتريكي نسبت به هيدروليك صرفه جويي ميشود.
10 – كاهش حجم واندازه نسبت به هيدروليک
11 – مستقل بودن از موتورخودرو
12 – كاهش قابل ملاحظه زمان مونتاژ
13 – افزايش قابل ملاحظه عمر موثر نسبت به فرمان هيدروليکی
14 – قابليت ايمني بالا در شرايط بحراني
15 – استفاده از يك نوع فرمان الكتريكي در چندين خودروي متفاوت، به عبارت ديگر يك نوع طراحي فرمان
الكتريكي را در چندين خودروي مختلف مي توان بكار برد .
(به شرطي كه وزن اكسل جلوي خودروها و سيستم برق داخل آنها مشابه باشد.)
به دلیل جلوگیری از حجیم شدن صفحه و برای راحتی بازدیدکنندگان ادامه مطالب در صفحه زیر گذاشته شده است