در این مقاله به معرفی و بررسی کامل سیستم پایداری و سیستم ترمز ASR یا TCS می پردازیم. با ماهر همراه باشید.
امروزه با پیشرفت زیادی که در سیستم‌های الکترونیکی و کاربرد تراشه‌ها بوجود آمده است، تحول بزرگی در هدایت خودرو و ترمزهای آن رخ داده است. سیستم‌های کمکی و تقویت‌کننده الکترونیکی و مکانیکی نیز برای بهتر کردن عملکرد ترمزها روی خودروهای جدید بکار گرفته می‌شوند. در این سیستم‌ها با وارد کردن اندکی فشار به پدال ترمز، می‌توان بهترین نتیجه ممکن را گرفت. همه رانندگانی که تجربه رانندگی در جاده‌های خیس و لغزنده را دارند به خوبی می‌دانند که در این شرایط کنترل خودرو چقدر دشوار میشود و وجود سیستم‌های پایداری خودرو در این شرایط چقدر با ارزش است.
اولین اتفاقی که پس از ترمز کردن رخ می‌دهد، سر خوردن خودروست که تا حدود زیادی کنترل خودرو را از دست راننده خارج می‌کند. سیستم‌های ABS، EBD، ESP که پیش از این توضیح داده‌ایم از سیستم‌هایی هستند که در این شرایط و وضعیت‌های مشابه به حفظ کنترل و پایداری خودرو کمک شایانی می کنند.
هم اکنون قصد داریم به سیستم مهم دیگری در ترمز اشاره کنیم. این سیستم ASR یا TCS نام دارد که سیستم ضد لرزش نیز نامیده میشود.
سیستم ASR(Acceleration Skid Regulation) در افزایش پایداری خودرو و فرمان پذیری آن و همینطور در سرنخوردن بسیار موثر است. به صورت خلاصه این سیستم با بررسی اطلاعات سرعت چرخ‌ها و سرعت خودرو، هماهنگی آن دو را بررسی و در صورت نیاز تصحیح می‌کند.
هرز گشتن چرخهای متحرک هنگام حرکت روی سطوح یخ زده از مشکلاتی است که بیشتر رانندگان آنرا تجربه کرده‌اند. مشابه همین مشکل در مورد خودروهایی با موتورهای قوی حتی بر روی سطوح خشک نیز وجود دارد. در خودروهای تک دیفرانسیل معمولی (دیفرانسیل آزاد) که گشتاور به هر دو چرخ منتقل میشود اگر یکی از چرخهای متحرک تماسی با سطح زمین نداشته باشد و یا بر روی سطوح یخ زده، گلی یا شنی قرار گیرد، آن چرخ آزادنه می‌چرخد و چرخ دیگر بر روی زمین خشک در حالت سکون قرار می‌گیرد. در نتیجه خودرو ثابت می‌ماند. سکون چرخ دوم به این دلیل است که به چرخی که اصطکاک بیشتری دارد گشتاور کمتری منتقل میشود و این ایراد اصلی دیفرانسیل‌های آزاد است.
سامانه کنترل کننده هرزگردی ASR در خودروهای مدرن امروزی از طریق کاهش نیروی موتور و تقسیم نیروی ترمز (مجهز به ABS) به وسیله سنسورهای سرعتی که روی چرخ‌ها نصب شده، اتومبیل را مهار می‌کند.
برای درک بهتر کاربرد TCS، تصور کنید که پیش روی شما خیابانی با شیبی ملایم قرار دارد و سطح این خیابان کاملا پوشیده از یخ یکدست و صاف است. خاطر جمع باشید که امکان عبور از این خیابان با هیچ ترفندی به جز TCS میسر نیست . وقتی خودرو شما در این وضعیت قرار می‌گیرد به علت کاهش نیروی اصطکاک، چرخهای متحرک شروع به هرزگردی می‌کنند. در همین لحظه سنسورها این خبر را به واحد کنترل منتقل می‌کنند و بلافاصله همزمان با کاهش نیروی خروجی دیفرانسیل ، سامانه ABS هم وارد عمل میشود و بطور جداگانه روی هر چرخ نیروی ترمز مورد نیاز را اعمال می‌کند. در چنین شرایطی اتومبیل شما، استوار و بدونه هیچ گونه هرزگردی به حرکت خود ادامه می‌دهد.
همچنین هنگامی که یک چرخ در یک محیط کم اصطکاک (مثل برف،یخ ، شن و گل )گیر کند، این سیستم باعث میشود چرخ دیگر حرکت کرده و خودرو از آن شرایط خارج شود. این عمل با اعمال ترمز در یک چرخ با کنترل قدرت موتور انجام میشود.
نحوه عملکرد ترمز ASR
سیستم ترمز ASR با سیستم ABS و ECU خودرو کاملا در ارتباط است و می‌توان آن را مکمل سیستم ABS دانست. سیستم ASR برای جلوگیری از لغزش چرخ، میزان سرعت چرخش چرخ را کم می‌کند یا به عبارتی دیگر نیروی کمتری به چرخ وارد میشود. این امر در صورت لزوم با کم کردن میزان دریچه گاز و با استفاده از نیروی ترمز انجام میشود که میزان سرعت چرخش چرخ یا انرژی که به چرخ اعمال میشود را کم می‌کند تا جلوی لغزیدن و هرزگرد کردن چرخ‌ها را بگیرد. البته در همه شرایط نمی‌توان از نیروی ترمز استفاده کرد، مثلا اگر در پیچ‌های شدید یکی از چرخ‌ها شروع به لغزش کند نمی‌توان از نیروی ترمز استفاده کرد. در این حالت باید قدرت موتور را کم کنیم تا انرژی (گشتاور) کمتری به چرخ برسد و جلوی لغزش چرخ را بگیریم.
از مزایای عمده ترمز ASR می‌توان به افزایش عمر قطعات سیستم انتقال قدرت، افزایش عمر لاستیک، جلوگیری از لغزش لاستیک خودرو، افزایش پایداری و افزایش فرمان‌پذیری خودرو اشاره کرد. می‌توان اینگونه گفت که این سیستم بیشترین ارتباط را بین جاده و لاستیک برقرار می‌کند و رانندگی را برای شما ایمن می‌کند.
به صورت کلی می‌توان وظیفه سیستم ASR را به صورت زیر بیان کرد:
- جلوگیری از لغزش چرخ‌ها هنگامی که خودرو شتاب زیادی دارد
- جلوگیری از هرزگردی چرخهای محرک هنگام حرکت در جاده لغزنده
- کمک به رهایی خودرویی که چند چرخ آن در شن، گل، برف و یا برف گیر کرده باشد
توجه داشته باشید که ترمز ASR قادر به ممانعت از گیر کردن خودرو در برف یا سطوح مانند آن را ندارد. به زبان ساده تر، همانطور که سیستم ABS ، از سر خوردن لاستیک‌ها هنگام ترمزگیری جلوگیری می کند.
سیستم ASR از سر خوردن آنها هنگام گاز دادن ممانعت می‌کند و همانطور که هنگام ترمز گرفتن در خودروی مجهز به ترمز ABS، پالس‌هایی روی پدال ترمز احساس می‌کنیم، در مورد سیستم ASR این پالس ها را هنگام گاز دادن تجربه می‌کنیم. پالس هایی که بیانگر تلاش این سامانه برای خارج کردن خودرو از وضعیت بحرانی است.
جالب است بدانید که این سیستم در آلمان و اکثر خودروهای آلمانی ASR و در بقیه جهان TCS نامیده میشود.
منبع : رکاب
