<<<صفحه هشتم صفحه نهم صفحه دهم>>>
بخاری خودرو چیست و چگونه کار می کند؟
تاریخ انتشار:95/07/29
شاید برای همه این اتفاق بیافتد که تصور کنند که بخاری نیز مانند کولر به موتور اتومبیل فشار می آورد ولی باید گفت که این تصور اشتباه است . سیستم کار بخاری به گونه ای است که انرژی که مورد استفاده نیست را به شکل مفید وارد چرخه کرده و از آن در جهت گرمایش کابین استفاده می کند .
در بخاری خودرو سیستم به این گونه است که رادیاتور موجود که آب گرمی که در اطراف موتور در گردش است و گرمای موتور را به خود جذب می کند با ورود به رادیاتور شروع به تبادل گرما می کند و در این موقع است که با قرار گرفتن فنی در پشت این قسمت و تبادل این گرما با این هوای فن و جذب شدن گرما به این هوا این هوا به داخل کابین از طریق قسمت های مربوطه هدایت شده و باعث گرمایش کابین می شود .
تنها انرژی که ممکن است بخاری خودرو احتیاج داشته باشد انرژی فن است که از طریق باتری تامین می شود در غیر این صورت از انرژی تلف شده استفاده بهینه برده ایم .
ادامه مبحث بخاری خودرو چیست و چگونه کار می کند؟
تاریخ انتشار:95/08/18
عیوبی که در بخاری خودرو ایجاد می شود :
درست گرم نکردن بخاری :
بسته بودن منافذ رادیاتور که مانع از ورود هوا به داخل رادیاتور می شود و تبادل گرما انجام نمی شود که در این صورت باید رادیاتور پاکسازی شده و در صورت لزوم تعویض شود .
گرفته بودن لوله های آبی که آب را به داخل رادیاتور هدایت می کند .
نشتی داشتن لوله های هدایت آب گرم .
درست کار نکردن فن یا خرابی فن .
بوی بد بخاری خودرو:
بوی بد ممکن است ناشی از بسته نشدن کامل اطراف فن باشد که باعث می شود بوی داخل موتور به همراه هوای فن به داخل کابین هدایت شود که در این صورت باید رسیدگی شود .
داشتن سوراخی و یا نشتی در لوله های آب گرم که باعث می شود بوی نامطبوع که در آب گرم وجود دارد با هوا تبادل پیدا کرده و وارد کابین شود .
چرا بخاری خودرو گرم نمی‌کند؟
تاریخ انتشار:95/08/25
بخاری خودرو از جمله امکاناتی است که این روزها کمی از برودت هوا در هنگام تردد با وسایل نقلیه شخصی یا عمومی می‌کاهد و رفت و آمد در شهر یا جاده‌ها را برای افراد آسان میکند. این در حالی است که گاهی درست در سوز و سرمای زمستانی میزان گرمای تولید شده از بخاری کاهش می‌یابد و آنگونه که باید عقربه دماسنج داخل خودرو را به شرایط معتدل هوا نزدیک نمی‌کند و این دغدغه‌ای برای استفاده کنندگان از چنین وسیله نقیله‌ای میشود. اگرچه گاهی دلیل بروز چنین شرایطی ماه‌ها استفاده نکردن از این بخش خودرو است، امکانی که همه وسایل نقلیه فارغ از مدل، تیپ و قیمت از آن برخوردارند، اما به طور قطع اطلاع از عیب‌هایی که می‌تواند موجب کاهش میزان گرمای تولید شده توسط بخاری شود، موضوعی است که شاید بتواند گاهی اوقات بدون مراجعه به تعمیرکار گره از کار استفاده‌کنندگان وسیله نقلیه باز کند. حداقل تا رسیدن به فرد متخصص در این زمینه کمی شرایط را آسان کرده و از سوز و سرما بکاهد. اگر دوست دارید زمانی که سیستم گرمایشی وسیله نقلیه شما کارکرد مناسبی نداشت بدانید چگونه میتوانید عیب ایجاده شده را شناسایی و برطرف کنید، کمی تامل کرده و ادامه مطلب را بخوانید.
چند نکته مهم
در قدم اول باید بدانید؛ وقتی دمای هوا معتدل است، موتور خودرو با اندکی کار به دمای نرمال و عادی میرسد، اما در فصل سرما، برای اینکه دمای موتور به حد عادی برسد، نیاز است تا کمی خودرو کار کند. با این وجود همواره شرایط اینگونه نیست و گاهی اوقات شاهد هستیم به دلیل برودت هوا موتور خودرو، قادر نیست به دمای عادی خود مانند فصل‌های گذشته برسند. مشکلی که با شروع فصل سرما، بسیاری از رانندگان با آن مواجه میشوند. یادتان باشد از مهمترین پارامترهایی که تحت تاثیر برودت هوا قرار می‌گیرد، دمای موتور وسیله نقلیه شما است. اگر کمی به درجه‌ای که آمپر خودرو نشان میدهد، توجه کنید، مشاهده خواهید کرد که در فصل زمستان و گاهی پاییز بندرت آمپر آب از حد وسط، بالاتر می‌رود این شرایط نشان میدهد که دمای موتور بالا نمی‌رود تا بتوان از گرمای آن برای بالابردن درجه حرارت داخل خودرو استفاده کرد. آن هم در شرایطی که رانندگان و سایر مسافران در زمستان بیشترین بهره را از دمای آب موتور می‌برند. بنابراین درصورتی که این دما بالا نرود، موتور هرگز قادر نخواهد بود قدرت مفید خود را به کار گیرد؛ بنابراین احتراق کامل انجام نشده و در نهایت موتور به خوبی کار نمی‌کند. نتیجه این امر ضعف در عملکرد بخاری خواهد بود. فراموش نکنید، مهمترین کارکرد بالارفتن دمای آب موتور گرم شدن بخاری خودرو است. تا موجب ایجاد گرما برای استفاده درون کابین وسیله نقلیه شود. اما جالب است بدانید عده‌ای از رانندگان معتقدند؛ بخاری هم مانند کولر خودرو در هنگام کار روی موتور فشار می‌آورد و نیروی موتور را مصرف میکند. شاید دلیل این قضاوت نا آشنایی با نحوه کار بخاری باشد، بنابراین ابتدا باید توضیحاتی را در زمینه کار بخاری در اختیار شما قرار دهیم. یادتان باشد در این امکان شما از گرمای آب موتور استفاده می‌کنید تا اتاق خودرو گرم شود. این‌امر موجب میشود گرمایی که به نسبت تلف شده و از آن استفاده نمیشود، مورد استفاده قرار گیرد و از بین نرود. این را هم بگویم که در بخاری تمامی خودروها از یک رادیاتور کوچک استفاده شده است. رادیاتوری که مهمترین نقش را بر عهده دارد. آب داغ موتور وارد این رادیاتور شده و درون شبکه‌های آن جریان پیدا میکند، در نتیجه تبادل حرارتی آب موتور و هوای عبوری از آن بسیار راحت میشود. برای استفاده از این گرما باید یک دمنده، هوا به رادیاتور بدمد تا با شبکه‌های آن برخورد کرده و گرما ایجاد کند، سپس وارد اتاق خودرو شود. هوای محیط وارد ورودی بخاری شده و توسط دمنده آن با رادیاتور بخاری برخورد میکند، سپس داغ شده و از دریچه‌های تنظیم داخل اتاق، وارد کابین میشود. پس متوجه شدید که در بخاری هیچ انرژی مفیدی از بین نمی‌رود و تنها از نیروی برق باتری کمک می‌گیرد که آن هم جایگزین خواهد شد. پس جای نگرانی نیست. نکته دیگر اینکه برای پمپاژ هوا از این امکان استفاده و گرمای هوا نیز از گرمای آب موتور تامین میشود. در مدل‌های قدیمی خودرو برای گرم شدن کابین نیاز به زمان بود تا بخاری به تدریج گرم و هوای گرم وارد اتاق شود ، اما امروزه جنس رادیاتور بخاری‌ها متفاوت شده و تبادل حرارتی آنها در حد بسیار بالایی است. علاوه براین در خودروهای نسل قدیم رادیاتورها به طور معمول مسی و برنجی ساخته می‌شدند، اما امروزه تمامی رادیاتورها آلومینیومی هستند تا تبادل حرارتی آنها افزایش یابد. از محاسن دیگر بخاری‌های امروزی شبکه ورود آب گرم موتور بسیار قوی است، علاوه براین موتور خودروهای جدید بسیار زودتر به حالت عادی می‌رسند. در نتیجه سریع‌تر گرم شده و زودتر آب دور خود را گرم می‌کنند. برای شما مثالی در این رابطه می‌زنم؛ به طور نمونه خودروهای کاربراتوری قدیمی حداقل به ۱دقیقه زمان نیاز داشتند تا در فصل سرما به گرمای نرمال برسند. اما موتورهای انژکتوری امروزی در کمتر از سه دقیقه گرم شده و به دمای نرمال و عادی خود می‌رسند. این باعث شده تا بخاری در خودروهای جدید، بسیار سریع شروع به کار کرده و گرمای داخل کابین را تامین کند. بنابراین متوجه شدید که این سیستم از گرمای تلف شده موتور استفاده کرده و فشاری به موتور وسیله نقلیه‌تان با شروع به کار بخاری وارد نمیشود.
ادامه مبحث چرا بخاری خودرو گرم نمی‌کند؟
تاریخ انتشار:95/09/02
بررسی گرفتگی رادیاتور بخاری
اکنون نوبت به ارائه توضیحات درباره عیب‌های شایعی است که میتوان موجب کمبود گرمای بخاری وسیله نقلیه شما شود. اما اینکه چرا سیستم گرمایشی خودرو به خوبی کار میکند؟ پرسشی است که در جواب آن باید در پاسخ به آن گفت؛ یکی از شایع‌ترین عیوبی که برای انواع خودروها رخ میدهد، کمبود گرمای بخاری است.
در چنین شرایطی راننده یا مسافران از گرمای کم بخاری گله می‌کنند حتی ممکن است عنوان کنند که وسیله گرمایشی مورد نظر حرارت زیادی ندارد. یادتان باشد؛ نخستین علت می‌تواند خرابی یا گرفتگی رادیاتور بخاری باشد. منطقی است که وقتی رادیاتور نتواند به‌خوبی تبادل حرارتی داشته باشد و گرما را از آب به هوا منتقل کند، بخاری گرمای لازم را نخواهد داشت و در نتیجه خوب هم گرم نمی‌کند. این را هم بگویم در بیشتر موارد، برای رفع این مشکل رادیاتور را عوض می‌کنند، اما گاهی اوقات با پاک کردن مجاری میتوان آن را تمیز و مشکل به وجود آمده را بر طرف کرد.
آب موتور را کنترل کنید
عجله نکنید، دلایل بروز چنین اختلالاتی متعدد است؛ به عنوان مثال گاهی آب موتور کافی نیست و سطح آن پایین است، چنین شرایطی موجب خواهد شد تا شبکه گرمایی بخاری نیز نتواند به درستی تبادل حرارتی داشته باشد. نگران نباشید در این حالت تنها باید به سیستم خنک‌کاری موتور آب اضافه کرد. سپس سیستم را هواگیری و آن را نشت‌یابی کنید. در موارد زیادی اقدامات مذکور موجب رفع مشکل خواهد شد.
گرفتگی شیلنگ آب
اما دلیل دیگر به گرفتگی شیلنگ آب مربوط میشود. به عبارتی ممکن است شیلنگی که وارد بخاری شده و به رادیاتور متصل است، گرفتگی داشته باشد. چنین شرایطی موجب خواهد شد آب داغ موتور نتواند وارد شبکه گرمایشی شده و هوای داخل کابین را گرم کند. پس در صورتی که گرفتگی برطرف شود و آب و گردش آن به حالت عادی بازگردد مشکل هم برطرف خواهد شد.
ادامه مبحث چرا بخاری خودرو گرم نمی‌کند؟
تاریخ انتشار:95/09/22
خرابی فن و یا دمنده بخاری
عیبی دیگر که بسیار شایع است، خرابی فن و یا دمنده بخاری است. در این حالت رادیاتور بخوبی گرم میشود، آب داغ موتور نیز وارد سیستم میشود، ولی در نهایت هوای محیط به درستی وارد نشده و با شبکه گرمایی برخورد نمی‌کند. عیب این حالت، فن یا همان دمنده بخاری است. برای رفع این عیب باید فن بخاری را باز کرده و آن را در بیرون تست کرد، سپس عیب آن را برطرف کرده و دوباره روی سیستم نصب کرد.
کافی نبودن آب موتور
گاهی آب موتور کافی نیست و سطح آن پایین است در نتیجه شبکه گرمایی بخاری نیز نمی‌تواند به درستی تبادل حرارتی داشته باشد، در این حالت باید به سیستم خنک‌کاری موتور آب اضافه کنیم. سپس سیستم را هواگیری کرده و آن را نشت‌یابی می‌کنیم.
ترموستات
یکی دیگر از عواملی که در کارکرد بخاری نقش بسیار مهمی دارد ترموستات خودرو می‌باشد. ترموستات وظیفه دارد تا مسیر آب موتور را تغییر دهد. زمانی که نیاز به خنک‌کردن آب نیست آب همچنان داخل موتور و اطراف آن گردش کند و وارد رادیاتور نشود. هر زمان که دمای آن به حدی بالا رفت که نیاز به خنک‌کاری و کاهش دما بود، ترموستات خود به خود باز شده و اجازه عبور آب را میدهد.گاهی در فصل زمستان ترموستات برداشته میشود و آب در تمامی مواقع خنک میشود. این حالت فقط مناسب هوای گرم است و در فصل سرما باعث میشود تا بخاری، گرمای موردنیاز را تولید نکند.گاهی ترموستات خراب است و همیشه در حالت باز قرار دارد. در این شرایط هم باز بخاری گرمای موردنیاز را تولید نمی‌کند برای رفع عیب باید ترموستات تعویض شده و سیستم نشت‌یابی شود.
ادامه مبحث چرا بخاری خودرو گرم نمی‌کند؟
تاریخ انتشار:95/09/29
یکی دیگر از عیوب شایع انواع بخاری، ایجاد بوی نامطبوع است که در مباحث قبلی مقدار کمی از آن گفته شد. این عیب ممکن است دو علت داشته باشد:
۱- عدم درزبندی مناسب پوسته فن
۲- نشت آب از رادیاتور بخاری
وقتی پوسته فن درزبندی درستی نداشته باشد، هوای اطراف آن وارد کابین شده و مطمئناً بوی نامطبوعی ایجاد میکند. برای رفع عیب باید تمامی واشرها و درزها را را وارسی کنید، سپس تمامی پیچ‌ها را دوباره سفت کرده و از درز هوا مطمئن شوید.
برای جلوگیری از نشت آب از شبکه گرمایی، باید شیلنگ‌های ورودی به سیستم را بررسی کنیم، سپس رادیاتور را جداگانه تست کرده تا از عدم سوراخ‌شدن آن مطلع شویم.
در گذشته نقطه سوراخ شده با لحیم کاری ترمیم می‌شد، ولی امروزه تمام تعمیرکاران شبکه گرمایی یا همان رادیات را تعویض می‌کنند.
شاید عیوب دیگری نیز برای بخاری انواع خودروها به وجود بیاید، ولی شایع‌ترین عیوب، مواردی بود که ذکر شد. پس میتوان گفت برای رفع عیب حتماً باید تجربه کافی داشته باشید. در فصل زمستان مهمترین عاملی که از یک خودرو مدنظر قرار می‌گیرد، نحوه کار بخاری آن است. در خودروهایی مثل پژو ۴۰۵، ۲۰۶، روآ، سمند و مانند آنها، برای رفع عیوب بخاری باید داشبورد باز شود؛ ولی عده‌ای از تعمیرکاران ماهر، بدون باز کردن داشبورد و متعلقات آن بخاری را سرویس و راه‌اندازی می‌کنند.
کار نکردن یا درست کار نکردن بخاری اتومبیل به چند عامل بستگی دارد
تاریخ انتشار:95/10/19
دلایلی در نوشته های قبلی آورده شد اما لازم هست دلایلی اضافه بر مطالب قبلی گفته شود:
1- باز ماندن ترموستات موتور:
باز ماندن ترموستات موتور باعث پایین ماندن دمای آب و در نتیجه گرم نکردن بخاری باندازه کافی می باشد ، حتی در صورتی که بخاطر خاموش بودن فن دمای آب به اندازه کافی بالا برود باز ماندن ترموستات باعث هدر رفتن فشار آب واتر پمپ به سمت رایاتور و در نتیجه عدم چرخش آب کافی در رادیاتور بخاری و کم بودن حرارت بخاری میشود ، به همین خاطر حتی وقتی رانندگان جلوی رادیاتور را برای جبران باز ماندن ترموستات میبندند و دمای آب به حد نرمال یا بالاتر میرسد باز هم نتیجه مطلوبی از بخاری دریافت نمیکنند . فشار واتر پمپ در صورت بازبودن یا نبودن ترموستات صرف چرخش آب در مسیر باز و آزاد رادیاتور شده و از مسیر تنگتر و کوچکتر رادیاتور بخاری کمتر عبور میکند .
ادامه مبحث کار نکردن یا درست کار نکردن بخاری اتومبیل به چند عامل بستگی دارد
تاریخ انتشار:95/10/26
2. پایین بودن سطح مایع سیستم خنک کننده (ضد یخ) باعث میشود گرمای بخاری تا حد زیادی کم و یا قطع شود . از آنجایی که بخاری حرارت خود را از گرمای مایعی که در سیستم خنک کننده در حال چرخش است دریافت میکند و رادیاتور بخاری در سطح نسبتا بلندی نسبت به سیستم گردش آب قرار گرفته پایین بودن سطح آب باعث عدم گردش آب گرم در رادیاتور بخاری و در نتیجه سرد شدن باد بخاری میشود . ممکن است سطح آب کمی پایین باشد و نیمی از رادیاتور را در بر بگیرد ، در اینصورت گرمای بخاری حدودا نصف میشود. در اغلب اتومبیل ها در هنگاه کم بودن آب رادیاتور یا همان مایع سیستم خنک کننده، گرمای باد خروجی دریچه های بخاری با هم تفاوت میکند. به طور مثال گرمای باد دریچه سمت شاگرد بیشتر یا کمتر از گرمای دریچه وسط یا سمت راننده می شود .
ادامه مبحث کار نکردن یا درست کار نکردن بخاری اتومبیل به چند عامل بستگی دارد
تاریخ انتشار:95/11/02
3. جرم گرفتن و خوردگی پروانه های واتر پمپ باعث میشود گردش آب در دور آرام بسیار کند یا متوقف شود . در این صورت بخاری در دور آرام موتور ولرم یا سرد شده و به محض حرکت اتومبیل یا گاز دادن و بالا بردن دور موتور بخاری گرم میشود. در بعضی از اتومبیل ها واتر پمپ بوسیله واشر روی سیلندر یا سینی جلوی موتور بسته میشود. در این نوع اتصال واتر پمپ، در صورت کلفت بودن واشر، فاصله بین پروانه واترپمپ و کفه روی سیلندر یا سینی موتور زیاد شده و جریان آب به سمت رادیاتور بخاری را کاهش میدهد. این مشکل نیز باعث سرد یا ولرم شدن بخاری در دور آرام میشود.
ادامه مبحث کار نکردن یا درست کار نکردن بخاری اتومبیل به چند عامل بستگی دارد
تاریخ انتشار:95/11/23
4. مهمترین و شایع ترین دلیل گرم نشدن بخاری بعد از خرابی ترموستات مربوط به کثیفی و جرم گرفتن رادیاتور و لوله های آب بخاری است. به طوری که در مورد اغلب اتومبیل هایی که کارکرد بالاتر از سه سال دارند بدون تردید میتوان گفت بخشی از حرارت بخاری بدلیل کثیفی رادیاتور بخاری کم شده است، هر چند این افت حرارت محسوس و آزار دهنده نباشد. در اغلب اتومبیل ها شلنگ های بخاری روی لوله های فلزی بسته میشوند که به قسمتهایی از سیلندر و سرسیلندر متصل شده است. این لوله ها با گذشت زمان دچار زنگ زدگی میشوند و قطر داخلی آنها بوسیله لایه ای از جرم و پوسیدگی به نصف یا کمتر کاهش میابد که باعث افت جریان آب در رادیاتور بخاری میشود، شلنگ های بخاری نیز ممکن است دراثر پوسیدگی و جدا شدن لایه داخلی مسدود شوند . عدم استفاده از بخاری درتابستان نیز باعث میشود حرارت شبکه های رادیاتور بخاری، بیشتر از حد مواقع استفاده در زمستان شده و شرایط برای جرم گرفتن مهیا شود، در طول ماههای گرم گاهی تا هشتاد درصد مسیر عبور آب در رادیاتور بخاری مسدود شده و با فرا رسیدن فصل سرما بخاری را از کار می اندازد. بهترین راه برای حل این مشکل باز کردن شلنگهای آب بخاری و تمیز کردن داخل رادیاتور بوسیله مخلوط پنجاه درصد آب و جرمگیر و فشار آب می باشد . میتوانید یکی از شلنگ ها را بالاتر نگاه داشته و بوسیله یک قیف کوچک محلول آب و جرمگیر را داخل آن بریزید و حدود ده دقیقه منتظر بمانید، بطوری که جرم و کثیفی داخل رادیاتور از سمت دیگر شلنگ بخاری خارج شده و بیرون بریزد ، سپس با فشار شلنگ آب (ترجیها آب گرم) رادیاتور را از محلول پنجاه درصد جرمگیر و جرمهای باقیمانده پاک کنید و پس از تمیز شدن آب خروجی و عدم وجود زنگ و ذرات معلق در آن شلنگ بخاری را در محل خود نصب کنید.
ادامه مبحث کار نکردن یا درست کار نکردن بخاری اتومبیل به چند عامل بستگی دارد
تاریخ انتشار:95/12/17
5. یکی از دلایل گرم نشدن بخاری اشکال در دریچه های بخاری و ورود هوای سرد به خروجی مسیر هوای بخاری است که باعث ولرم یا سرد شدن باد بخاری میشود . در اتومبیل هایی که دریچه تنظیم سرما و گرمای آنها مکانیکی است و بصورت چرخشی یا رفت و برگشتی بوسیله حرکت دست تنظیم میشود معمولا خار نگهدارنده سیم دریچه هوا دچار اشکال شده و دریچه هوای سرد بطور کامل بسته نمیشود . معمولا در صورت بروز این مشکل اهرم تنظیم دریچه هوا شل شده و یا در آخرین محل تعیین شده برای حالت سرما قرار نمیگیرد و درصورت قرار دادن اهرم کنترل به سمت وضعیت سرما در آخرین مرحله به صورت فنری به عقب باز میگردد . در اتومبیل هایی که دارای سیستم ایرکاندینیشن اتوماتیک الکترونیکی میباشند یک موتور الکتریکی کوچک دریچه تنظیم هوا را باز و بسته میکند که دارای چرخ دنده های پلاستیکی کوچک و ظریف است . در صورت اشکال موتور درایو دریچه ها یا بخش فرمان به آن باد بخاری ولرم یا سرد میشود . تنظیم سیم و دریچه یا تعویض موتور درایور یا بخش فرمان باید بوسیله افراد متخصص در این زمینه انجام شود.
اگر با خواندن این مقاله سوالاتی در ذهنتان بوجود آمد و یا باقی ماند، لطفا بوسیله ایمیل یا در بخش نظرات به ما اطلاع دهید تا در اسرع وقت نسبت به تکمیل و اصلاح مقاله اقدام نماییم.
مراقب بخاري ماشين خود باشيد
تاریخ انتشار:96/01/09
در مورد شرايط يك خودرو در فصل زمستان صحبت كرديم. با آغاز فصل سرما، شرايط نگهداري از يك اتومبيل كمي متفاوت است. امكاناتي از خودرو مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه هيچ‌گاه در طول سال استفاده نمي‌شد. همچنين با سرد شدن هوا، نحوه كاركرد موتور نيز كمي تفاوت پيدا مي‌كند.
در هواي معتدل، موتور با اندكي كار به دماي نرمال و عادي مي‌رسيد، اما در اين هوا و در مجموع در هواي سرد، براي رسيدن دماي موتور به حد نرمال و عادي كمي زمان لازم است. بسياري از موتورها، حتي نمي‌توانند در اين شرايط و يا هواي بسيار سرد به دماي نرمال و عادي خود برسند، پس مي‌توان گفت با شروع فصل سرما، بسياري از رانندگان بايد با رعايت نكاتي نه چندان مشكل، شرايط را براي استفاده بهينه از خودرو فراهم كنند.
اما همان‌طور كه گفتم يكي از مهمترين پارامترهايي كه تحت تاثير برودت هوا قرار مي‌گيرد، دماي موتور است. شما در اين فصل به ندرت مي‌توانيد آمپر آب را از وسط به آن طرف ببينيد. يعني هيچ‌گاه دماي موتور بالا نمي‌رود. بالا رفتن دماي موتور هميشه مضر و خطرناك نيست. شما در زمستان بيشترين استفاده را از دماي آب موتور مي‌كنيد. حال تصور كنيد اين دما هيچ‌گاه بالا نرود. موتور هرگز نمي‌تواند قدرت مفيد خود را توليد كند. احتراق كامل انجام نمي‌شود و در نهايت موتور به خوبي كار نمي‌كند.
اما يكي از مهمترين مكان‌هايي كه شما از دماي آب موتور استفاده مي‌كنيد، بخاري خودرو مي‌باشد. وظيفه بخاري ايجاد گرما براي استفاده درون كابين خودرو است. اما عده‌اي بر اين باورند كه بخاري نيز مثل كولر روي موتور فشار مي‌آورد و نيروي موتور را مصرف مي‌كند. قصد داريم تا ابتدا نحوه كار بخاري را شرح دهيم، سپس عيوب آن گفته و نحوه رفع عيوب را نيز بيان كنيم.
اصول كاري بخاري تا حدود زيادي با كولر متفاوت است. در اين مجموعه شما از گرماي آب موتور استفاده كرده و اتاق خودرو را گرم مي‌كنيد. گرمايي كه نسبتاً تلف شده بوده و اگر از آن استفاده نشود، از بين مي‌رود.
در بخاري تمامي خودروها از يك رادياتور كوچك استفاده شده است. رادياتوري كه مهمترين نقش را بر عهده دارد. آب داغ موتور وارد اين رادياتور شده و درون شبكه‌هاي آن جريان پيدا مي‌كند، در نتيجه تبادل حرارتي آب موتور و هواي عبوري از آن بسيار راحت مي‌شود. براي استفاده از اين گرما بايد يك دمنده، هوا را به سمت رادياتور بدمد تا با شبكه ريز آن برخورد كرده و گرم شده، سپس وارد اتاق خودرو شود.
هواي محيط وارد ورودي بخاري شده و توسط دمنده آن با رادياتور بخاري برخورد مي‌كند، سپس داغ شده و از دريچه‌هاي تنظيم داخل اتاق، وارد كابين مي‌شود. كليد روشن و خاموش شدن دمنده نيز بستگي به خودرو داشته و در چندين حالت قابل تنظيم است. پس به راحتي مشاهده كرديد كه در بخاري هيچ انرژي مفيدي از بين نرفته و تنها از نيروي برق باتري كه آن هم جايگزين مي‌شود، براي پمپاژ هوا استفاده مي‌شود. گرماي هوا نيز از گرماي آب موتور تامين مي‌شود. در گذشته بخاري اكثر خودروها زمان مي‌برد تا گرم شود و هواي گرم وارد اتاق كند، اما امروزه جنس رادياتور بخاري‌ها متفاوت شده و تبادل حرارتي آنها در حد بسيار بالايي مي‌باشد. در خودروهاي نسل قديم رادياتورها معمولاً مسي و برنجي ساخته مي‌شدند، اما امروزه تمامي رادياتورها آلومينيومي ساخته شده تا تبادل حرارتي آنها بالا رود. شبكه ورود آب گرم موتور بسيار قوي است و موتور خودروهاي جديد بسيار زودتر به حالت نرمال مي‌رسند. در نتيجه سريع‌تر گرم شده و خيلي زودتر آب دور خود را گرم مي‌كنند.
به طور مثال خودروهاي كاربراتوري قديمي حداقل 15 دقيقه زمان لازم داشتند تا در فصل سرما به گرماي نرمال برسند. اما موتورهاي انژكتوري امروزي در كمتر از سه دقيقه گرم شده و به دماي نرمال و عادي خود مي‌رسند. اين باعث شده تا بخاري در خودروهاي جديد، خيلي سريع شروع به كار كرده و گرماي داخل كابين را تامين كند. اما با يكديگر طرز كار بخاري را بررسي كرديم و به اين نتيجه رسيديم كه اين سيستم از گرماي تلف شده موتور بهره مي‌برد. حال قصد داريم تا عيوب شايع اين سيستم را بررسي كرده و علل آن را بيان كنيم.
يكي از شايع‌ترين عيوبي كه براي انواع خودروها رخ مي‌دهد، كمبود گرماي بخاري است. به نحوي كه فرد مي‌گويد: گرماي بخاري كم است و يا اصلاً گرمايي ندارد. اين عيب ممكن است دلايل زيادي داشته باشد. اولين علت مي‌تواند گرفتگي و يا خرابي رادياتور بخاري باشد. وقتي رادياتور بخاري نتواند به خوبي تبادل حرارتي داشته و گرما را از آب به هوا منتقل كند، بخاري گرماي لازم را نداشته و خوب گرم نمي‌كند. در اكثر موارد، رادياتور عوض مي‌شود، اما اگر مجاري آن تميز شود، مي‌توان به رفع عيوب اقدام كرد.
گاهي شيلنگ آبي كه وارد بخاري شده و به رادياتور متصل است، گرفتگي دارد. آب داغ موتور نمي‌تواند وارد شبكه گرمايي (رادياتور) شده و به درستي حرارت خود را به هوا بدهد. در اين جور موارد نيز گرفتگي برطرف شده و آب و گردش آن بايد به حالت عادي بازگردد. عيبي ديگر كه بسيار شايع است خرابي فن و يا دمنده بخاري است. در اين حالت رادياتور به خوبي گرم مي‌شود، آب داغ موتور نيز وارد سيستم مي‌شود، ولي در نهايت هواي محيط به درستي وارد نشده و با شبكه گرمايي برخورد نمي‌كند، عيب اين حالت فن يا همان دمنده بخاري است. براي رفع اين عيب بايد فن بخاري را باز كرده و آن را بيرون تست كرد. سپس عيب آن را برطرف كرده و دوباره روي سيستم نصب كرد. گاهي آب موتور كافي نيست و سطح آن پايين است در نتيجه شبكه گرمايي بخاري نيز نمي‌تواند به درستي تبادل حرارتي داشته باشد، در اين حالت بايد به سيستم خنك‌كاري موتور آب اضافه كنيم. سپس سيستم را هواگيري كرده و آن را نشت‌يابي مي‌كنيم.
يكي ديگر از عواملي كه در كاركرد بخاري نقش بسيار مهمي دارد ترموستات خودرو مي‌باشد. ترموستات وظيفه دارد تا مسير آب موتور را تغيير دهد. زماني كه نياز به خنك‌كردن آب نيست آب همچنان داخل موتور و اطراف آن گردش كند و وارد رادياتور نشود. هر زمان كه دماي آن به حدي بالا رفت كه نياز به خنك‌كاري و كاهش دما بود، ترموستات خود به خود باز شده و اجازه عبور آب را مي‌دهد. گاهي در فصل زمستان ترموستات برداشته مي‌شود و آب در تمامي مواقع خنك مي‌شود. اين حالت فقط مناسب هواي گرم است و در فصل سرما باعث مي‌شود تا بخاري، گرماي موردنياز را توليد نكند.
گاهي ترموستات خراب است و هميشه در حالت باز قرار دارد. در اين شرايط هم باز بخاري گرماي موردنياز را توليد نمي‌كند براي رفع عيب بايد ترموستات تعويض شده و سيستم نشت‌يابي شود. اما يكي ديگر از عيوب شايع انواع بخاري، ايجاد بوي نامطبوع است. اين عيب ممكن است دو علت داشته باشد. 1- عدم درزبندي مناسب پوسته فن 2- نشت آب از رادياتور بخاري.
وقتي پوسته فن درزبندي درستي نداشته باشد، هواي اطراف آن وارد كابين شده و مطمئناً بوي نامطبوعي ايجاد مي‌كند. براي رفع عيب بايد تمامي واشرجات و درزها را را وارسي كنيد، سپس تمامي پيچ‌ها را دوباره سفت كرده و از درز هوا مطمئن شويد.
براي جلوگيري از نشت آب از شبكه گرمايي، بايد شيلنگ‌هاي ورودي به سيستم را بررسي كنيم، سپس رادياتور را جداگانه تست كرده تا از عدم سوراخ‌شدن آن مطلع شويم. در گذشته نقطه سوراخ شده با لحيم كاري ترميم مي‌شد، ولي امروزه تمام تعميركاران شبكه گرمايي يا همان راديات را تعويض مي‌كنند.
شايد عيوب ديگري نيز براي بخاري انواع خودروها به وجود بيايد، ولي شايع‌ترين عيوب، مواردي بود كه ذكر شد. پس مي‌توان گفت براي رفع عيب حتماً بايد تجربه كافي داشته باشيد. در فصل زمستان مهمترين عاملي كه از يك خودرو مدنظر قرار مي‌گيرد، نحوه كار بخاري آن است. به همين دليل قصد داشتيم تا در اين هفته، طرز كار اين سيستم، عيوب احتمالي آن و نحوه رفع عيب را بيان كنيم. در خودروهايي مثل پژو405، 206، روآ، سمند و … براي رفع عيوب بخاري بايد داشبورد باز شود. ولي عده‌اي از تعميركاران ماهر هستند كه بدون بازكردن داشبورد و متعلقات آن بخاري را سرويس و راه‌اندازي مي‌كنند. در مجموع اين سيستم بسيار ساده بوده كه مهمترين نقش آن در شبكه گرمايي و رادياتور ايفا مي‌كند.
ادامه دارد . . .
